Esther van Fenema is psychiater, violiste en schrijver. Ze werkte jarenlang in het LUMC, waar ze de internationaal bekende Muziekpoli oprichtte voor musici en andere high performers met podiumangst. Vanuit haar huidige praktijk, de Performerspoli, begeleidt ze leiders, artiesten en topsporters die
onder hoge druk presteren en balans zoeken tussen kwetsbaarheid en kracht. Naast haar werk als psychiater is ze auteur van onder meer “Het ontstemde brein” en “Waarom kan ik niet gewoon gelukkig zijn”, vaste columnist en veelgevraagd spreker over mentale gezondheid, leiderschap en menselijkheid in een veeleisende wereld.
In de podcast vertelt Esther dat we een oerbrein hebben dat nog steeds is afgesteld op overleven, terwijl de moderne wereld ons voortdurend verleidt met bitterballen-prikkels in plaats van broccoli-keuzes. Ze zet meteen de toon: niet geluk, maar tevredenheid is het kompas; een gemiddelde zeven, waarin ruimte is voor drieën en negens zonder krampachtig najagen van permanente euforie. Ze legt uit dat ons brein in essentie een voorspelmachine is die gevaar wil inschatten. Vrije wil noemt zij vooral een nuttige illusie; in werkelijkheid sturen eerdere ervaringen en context onze impulsen. In een hypergeïndividualiseerde, commercieel geoptimaliseerde samenleving wordt dat beloningssysteem bovendien “gehackt” door platforms die onze aandacht verkopen. De vraag naar verantwoordelijkheid verschuift dan van het individu naar het collectief en zij pleit voor beide: persoonlijke discipline én maatschappelijke zorg. Vervolgens ontvouwt Esther haar “handleiding”: we zijn sociale dieren, dus investeren in echte verbinding is cruciaal; praten over wat er ís ordent gevoelens en maakt keuzes mogelijk; en bewegen werkt aantoonbaar tegen somberte en cognitieve achteruitgang. Eenzaamheid voelt voor het brein als pijn, logisch dat samen doen (liefst fysiek) beschermt. Tegelijk blijft de handleiding persoonlijk: hoeveel contact, hoeveel rust, dat zoek je al doende. We duiken dieper de filosofie in: stoïcijnse nuchterheid kan helpen begeertes te temmen, maar zonder te vervallen in zelfkastijding; Aristoteles’ gulden middenweg blijft richtinggevend, al vraagt onze tijd er juist extra veel van. Ze ontdoet Freud van romantiek maar waardeert “sublimatie”: ruwe emoties omzetten in kunst of prestatie, krachtig, mits in balans, want genialiteit en kwetsbaarheid liggen dicht bij elkaar. Tot slot geeft Esther hoop: begin klein en lokaal, doe dagelijks “het juiste”, kies solidariteit, dans en maak muziek met anderen. Het voorwerp dat haar gelukkig maakt is haar viool: een levenslijn waarmee zij, voorbij taal, emoties deelt en zich verbonden voelt.
Bekijk hier de aflevering
Beluister hier de aflevering
Algemeen:
In de podcast of HOPE komen interessante gasten aan het woord met wie we praten over geluk. Hoe gelukkig zijn ze zelf, wat draagt volgens hun bij tot geluk en welke bijdrage leveren zij zelf om het geluk van anderen te vergroten? Onze gasten nemen foto’s mee die hen gelukkig maken. Deze komen tijdens de opname op het scherm voorbij. Ook vragen wij de gasten om een boekje of een ander object mee te nemen dat voor hun symbool staat voor geluk.
Om de week op zondag om 10:00 uur komt er een nieuwe aflevering online van de Podcast of HOPE, die je kunt beluisteren op Spotify, Apple Podcasts en Google Podcasts of bekijken op YouTube en deze site. Vergeet ons ook niet te volgen op Facebook, en Instagram. Heb je een leuke suggestie voor onze podcast of wil je zelf een keer je verhaal komen vertellen, stuur dan een mailtje naar podcast@hope-xxl.com of laat een bericht achter op deze site
Tot de volgende keer!
Missie: De wereld waarin we leven biedt nog geen gelijke kansen. Voldoende eten en drinken, een adequate opleiding, goede gezondheidszorg, vrede en geluk is niet voor iedereen weggelegd. Maar stap voor stap wordt het beter en zijn we op weg naar een oktopische samenleving, waarin iedereen zijn of haar leven als goed kan beschouwen. Het is een lange reis, maar we zijn op weg… Moving towards Happiness